بررسی مقایسه ی تأثیر درجات مختلف بالا بردن اندام تحتانی بر پیش گیری از افت فشار خون ناشی از بیهوشی اسپاینال در اعمال جراحی پایین شکم

مقدمه: امروزه، بیهوشی اسپاینال به طور وسیعی در جراحی های ژنیکولوژی و ارتوپدی استفاده می شود. از طرفی، افت فشار خون در طول اعمال جراحی که با بی حسی نخاعی انجام می شود، بسیار فراوان اتفاق می افتد و به این علت، روش های مختلفی نظیر روش های فیزیکی مثل بانداژ اندام تحتانی و یا بالا بردن ساق پا، به عنوان پیش گیری و درمان پیشنهاد شده اند، که تأثیر این روش ها همچنان مورد تردید است. از این رو، مطالعه ی حاضر با هدف بررسی تأثیر روش بالا بردن ساق پا بر میزان افت فشار خون به انجام رسید. روش ها: در این مطالعه ی کارآزمایی بالینی، تعداد 105 بیمار کاندیدای عمل جراحی اندام تحتانی که تحت بیهوشی به روش اسپاینال قرار گرفتند، به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شدند و تأثیر روش بالا آوردن غیر فعال پا (passive lumbar extension یا ple) بر تغییرات نبض و فشار خون بیماران مورد بررسی قرار گرفت. در بیماران گروه اول، پای بیمار بالا آورده نشد. پای بیماران، در گروه دوم به میزان 15 درجه و در گروه سوم به میزان 30 درجه بالا برده شد. با استفاده از نرم افزار spss و آزمون های آماری anova، تغییرات مورد بررسی و تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. یافته ها: بررسی فشار خون بیماران از قبل از القای بی حسی تا دقیقه ی 60 در سه گروه پای صاف، زاویه ی 15 درجه و زاویه ی 30 درجه نشان داد که فشار خون سیستول، دیاستول و ضربان قلب در طی مدت بررسی در هر سه گروه به میزان مشابهی کاهش پیدا کرد، اما بر حسب آزمون one-way anova، تفاوت معنی داری بین سه گروه، در هیچ یک از زمان ها وجود نداشت. میانگین فشار خون سیستول در قبل از عمل در سه گروه پای صاف، زاویه ی 15 درجه و زاویه ی 30 درجه، در قبل از عمل به ترتیب 4/24 ± 2/136، 0/32 ± 5/131و 3/25 ± 4/140 بود (24/0 = p). همچنین، میانگین فشار سیستول در دقیقه ی 60، در سه گروه پیش گفته به ترتیب 3/19 ± 8/109، 5/18 ± 6/118 و 8/16 ± 4/114 بود (64/0 = p). نتیجه گیری: برابر نتایج مطالعه ی حاضر، بالا بردن اندام تحتانی در پیش گیری از افت فشار خون در بیماران تحت بیهوشی اسپاینال، تأثیر قابل توجه و معنی داری نداشت، اما با توجه به نتایج سایر مطالعات، احتمال می رود بالا بردن پا، در پیش گیری از افت فشار خون کمک کننده باشد. از این رو، لازم است مطالعات بیشتری در خصوص اثبات یا رد تأثیر این روش انجام گیرد.